Piet Devos
schrijver, vertaler en literatuurwetenschapper
Lezingen & Workshops
Ik vind het een groot voorrecht om mijn kennis en ervaringen met anderen te mogen delen. Ik geef daarom geregeld lezingen, workshops of (gast)colleges over de thema’s die mij bezighouden: de zintuiglijke waarneming, literatuur, leven met een beperking, literair vertalen, … Ik pas mijn precieze onderwerp en werkwijze graag aan mijn publiek aan. Of mijn toehoorders nu academici, jongeren dan wel kunstliefhebbers zijn, het hoofddoel is dat er zich tussen ons een boeiend gesprek ontspint!
Onder het thema Lezingen vindt u een aantal voorbeelden van voordrachten die ik eerder heb gegeven. Of raadpleeg de Agenda met mijn aanstaande optredens.
Wie mij wil uitnodigen om bij zijn of haar organisatie (in België of Nederland) te komen spreken, kan eventueel een van de onderstaande concept-lezingen kiezen. Maar ik laat me ook graag uitdagen door een nieuwe vraag of onderwerp. Dus aarzelt u vooral niet om mij te contacteren!
Honorarium en subsidie voor lezingen & workshops
Het basishonorarium voor een eenmalige lezing of workshop van ongeveer 60 minuten bedraagt €250 (reiskosten niet inbegrepen). Voor andere formules of bijdragen kom ik graag een prijs met u overeen. Belgische organisaties kunnen alvast tot €100 subsidie krijgen van het Vlaams Fonds voor de Letteren, aangezien ik er op de auteurslijst sta.
Concepten: lezingen & workshops
Onderstaande onderwerpen kan ik zowel in de vorm van een lezing (met aansluitende discussie) als in de vorm van een workshop behandelen. In het laatste geval ga ik van meet af aan interactief te werk: dan leg ik het publiek literaire en filosofische fragmenten voor om die gezamenlijk te interpreteren.
1. De Waarheid van doorwaakte nachten: over slapeloosheid als existentiële ervaring
Veel mensen hebben regelmatig te kampen met slapeloosheid. Ik verstrek geen relaxatietips of andere tegenrecepten, maar buig me over de vraag: wat gebeurt er allemaal in ons lichaam en onze geest tijdens die doorwaakte uren? Waarom gaat slapeloosheid vaak gepaard met gevoelens van angst en ontreddering? Tegelijk lijkt ons waarnemingsvermogen er scherper door te worden, en durven we in het duister grote waarheden onder ogen te zien die we bij daglicht liever vergeten. In het goede gezelschap van notoire, slechte slapers uit de literatuur en filosofie (Van Ostaijen, J.C. Bloem, Borges, Nabokov, Levinas e.a.) ga ik op zoek naar de existentiële betekenis van deze grenservaring.
2. In contact met de ander: de tastzin als bron van kennis, schoonheid en moraal
Aristoteles noemde de tastzin al ons meest fundamentele zintuig. Toch zijn we ons, in de huidige beeldcultuur, niet meer bewust van de basale, structurerende functie van de tastzin in onze relatie tot de wereld en andere mensen. Zo moeten we ons de vraag stellen hoe we de tastzin dienen te definiëren: bestaat ze enkel uit de sensaties van de huid, of horen ons vermogen tot bewegen en onze interne gewaarwordingen er ook bij? Verhalen en gedichten van onder meer Stefan Hertmans, Gertrude Stein en Julio Cortázar zullen ons de rijkdom van de tastzin doen herontdekken. Geschriften van o.a. Maurice Merleau-Ponty en Edith Wyschogrod zorgen vervolgens voor de nodige wijsgerige verdieping.
3. De bedlegerige spreekt: van kwetsbaarheid naar levenswijsheid
Wij zien het lichaam doorgaans als een instrument dat perfect moet functioneren: de falende onderdelen moeten zo snel mogelijk hersteld of vervangen. Deze instrumentele visie op het lichaam past ook het beste in het kraam van een rendabele economie en gezondheidsindustrie. Wie langdurig ziek is, kent echter de kwetsbare en onvoorspelbare kanten van onze lichamelijke conditie. Auteurs als Virginia Woolf, de MS-patiënt Barbellion en de verlamde Joe Bousquet die vaak aan bed gekluisterd waren, hebben ons in dit verband onschatbare getuigenissen nagelaten. Hun reflecties zullen ons helpen de instrumentele visie op het lichaam bij te stellen en van kritische kanttekeningen te voorzien. Uit hun teksten spreekt een lichaam dat het lijden kent, maar evengoed het genot van de economisch ‘nutteloze’ sensatie.
4. Een duizelingwekkend nieuwe wereld: terug naar het modernisme en het geloof in de kunst
Kunst is bij machte ons vooralsnog onwaarneembare werelden te laten zien, horen, voelen, ruiken. Dit was althans de diepgewortelde overtuiging van de vroegtwintigste-eeuwse modernisten die, door middel van hun experimentele vormentaal, verrassende beelden en alternatieve werkelijkheden wilden oproepen. Soms vormde deze overtuiging de grondslag voor een elitaire esthetica, soms voedde ze een openlijk sociaal engagement. In deze serie lezingen/workshops bespreken we zowel de theoretische als de praktische uitwerking van dit modernistische geloof in de onthullende kracht van kunst. Aan bod komt het werk van onder meer Aragon, Proust, Kafka, Canetti, Djuna Barnes en García Lorca. Met een literaire tekst als uitgangspunt zullen we ook telkens bruggen slaan naar gelijktijdige ontwikkelingen in de beeldende kunst, filosofie en wetenschap.